Zakopane.Czas Pogardy.Strefa zamknięta.
Według niemieckich naukowców podhale nie było polskie.
Zasiedlić je mieli germańscy ostrogoci którzy roztopili się w prymitywnym i kulturowo zacofanym żywiole słowiańskim.
Z tego okresu zachowało się bardzo niewiele fotografii.
Gąsienica-Byrcyn Stanisław (2 II 1887 Zakopane – 20 IX 1967 tamże, poch. na starym cment.). Przewodnik tatrz., jeden z pionierów narciarstwa i ratownictwa tatrzańskiego.
Przez wiele lat był on jednym z najlepszych przewodników tatrz., zwł. na wysokogórskie wycieczki narc. w Tatry. W zimie był na nartach na Sławkowskim Szczycie w 1910, a w 1911 bez nart na Kościelcu i na nartach na Krywaniu , w 1914 przechodził w zimie na nartach przez Wrota Chałubińskiego .W lecie 1908 uczestniczył w I zejściu ze Zmarzłej Przełęczy do Pustej Dolinki , a w 1910 w I wejściu pn.-zach. ścianą Krywania. W 1907 z Mariuszem Zaruskim i in. zwiedził Juhaską Jaskinię w ścianie Giewontu . Jako przewodnik był czynny jeszcze po II wojnie światowej.W wyprawach ratunk. zaczął uczestniczyć jeszcze przed założeniem TOPR: w 1909 w wyprawie zim. po Mieczysława Karłowicza , a w lecie w poszukiwaniach Ernesta Weissa. Po założeniu TOPR był przez ponad 40 lat jednym z najbardziej czynnych ratowników tatrz. Brał udział m.in. w wyprawach po Klimka Bachledę (w 1910 na Mały Jaworowy Szczyt ), Jana Drégea (1911, Granaty ), Aldonę Szystowską (1912, Czerwone Wierchy ), Marię Bandrowską (1914, Granaty), Wincentego Birkenmajera (1933 w zimie, Galeria Gankowa ), a w lutym 1945 z Zakopanego do Zuberskiej Doliny po rannych partyzantów.
W czerwcu 1914 Byrcyn z towarzyszami udzielił pomocy Leninowi i Romanowi Malinowskiemu, którzy utknęli pod Zawratem w szczelinie śnieżnej i o własnych siłach nie mogli się wydostać. Zdarzenie to było kilkakrotnie opisywane ale błędnie. Poprawny opis podał Florian Wiliński, pt. Wycieczka w Tatry, w książce zbior. Polacy o Leninie (Wa. 1970).
W 1912 Byrcyn wszedł do pierwszego zarządu Bratniej Pomocy Przewodników Tatrz. W czasie I wojny świat. służył w wojsku austr. i dostał się do niewoli ros., z której powrócił w 1921 do Zakopanego. W latach międzywoj. był członkiem Komisji do Spraw Przewodnictwa STPTT (potem KWPTT), od 1930 był w zarządzie TOPR. W 1952-53 był członkiem zarządu Koła Przewodników Tatrz. PTTK .
Za swe zasługi w ratownictwie i przewodnictwie otrzymał Byrcyn odznaczenia państw. i in. oraz członkostwo hon. PTTK (1962), Koła Przewodników Tatrz. w Zakopanem i Grupy Tatrz. GOPR. Jego działalności przewodnickiej i narc. jest poświęcony film Śladami Byrcynowych wspominków (1962), w którym gra sam siebie. Podobnie w filmie Błękitny krzyż (1955), obrazującym wspom. wyprawę po partyzantów. Byrcyn jest też jedną z gł. postaci w opowiadaniu Pech w książce Tomasza Domaniewskiego Biały cień (Wa. 1955).
zdroj:https://www.facebook.com/groups/184589955635410/permalink/774207710006962/